Digital storytelling in Toucountouna

Het werkbezoek aan onze partnergemeente gaat morgen zijn derde week in. In de tweede week heeft Bart Vetsuypens van Comundos NGO een vorming gegeven. Hieronder zijn interessante indrukken na een weekje Toucountouna.

Na een tien uur durende busrit uit het verre noorden van Benin neem ik even de tijd om wat indrukken neer te pennen. Ditmaal gaf ik een cursus ´Digital Storytelling en mediawijsheid´ voor de samenwerking tussen de gemeente Merelbeke, Give A Day en Comundos op het gemeentehuis van Toucountouna in Bénin, gelegen in het uiterste noorden van het land. De vorming was bedoeld voor deelnemers die verbonden zijn aan de gemeente Toucountouna en omstreken. De groep (15) bestond uit meerdere ambtenaren van de stad, leerkrachten en directies, alsook medwerkers van NGO´s en jongerenorganisaties. Er waren ook enkele journalisten uit de nabijgelegen stad Natitingou bij.

Het was een bijzondere ervaring om in dit noordelijke afgelegen gebied te werken. Een echte opportuniteit om het authentieke leven van landelijk Benin te ontdekken. Dit was mogelijk door de reeds jarenlange stedenband tussen de gemeente Merelbeke en de gemeente Toucountouna. Zelf heb ik van dichtbij deze samenwerking met de nodige impact kunnen bewonderen.

Er werd verrassend hard gewerkt om de verhalen in te blikken tot digitale verhalen. De gezellige sfeer en bereidheid om elkaar te helpen was opmerkelijk. Na de cursus zagen de cursisten de mogelijkheid om eigen uitnodigingen te versturen en kunnen ze nu aan de slag om zelf de inhoud voor radio´jingles´ en een verhaal te maken om in hun eigen werking te gebruiken, te sensibiliseren. Hier komt het nut van onze cursus dus ook tot zijn recht. De deelnemers kregen een inleiding en inzichten van hoe media wordt gemaakt ... en soms wordt misbruikt.

De middagpauzes waren soms te kort om enkele straffe thema´s te bespreken. Alvast een goed teken dat de onderwerpen nu al dienden om een goed debat op gang te brengen.

Iedere deelnemer maakte een eigen verhaal. De verhalen geven ons een dagelijks beeld weer over wat de mensen doen en hen zoal bezighoudt. Er zijn nog heel wat uitdagingen in deze achtergestelde en afgelegen arme regio. Maar er wordt aan gewerkt.

Hieronder een overzicht van alle verhalen die deze week werden ingeblikt.

Kouemayo, de directeur van een landelijke lagere school, met veelal meer dan 50 leerlingen in een klas, maakte zijn ´digital story´ om de leerlingen en hun ouders te sensibiliseren en een debat op te starten rond de praktijken van vrouwenbesnijdenis. De praktijk is ondertussen verboden maar het blijft een uitdaging om ook de zeer afgelegen dorpen te overtuigen. De feestelijkheden errond, met authentieke muziek, hebben een culturele en economische waarde voor deze regio. Vrouwen met een hogere opleiding laten dit echter niet meer gebeuren.

De lerares Aminata, van Via Don Bosco, benadrukt in haar filmpje de heersende ongelijkheid tussen mannen en vrouwen met de nodige argumenten en eenvoudige tips om toegankelijkheid voor vrouwen te verbeteren op het werk.  Elvis van Îles de Paix maakte een verhaal over hoe ze er als landbouworganisatie in slagen om in een droge zone groenten te kweken zodat steeds meer vrouwengroepen zich organiseren om op een duurzame manier hun inkomen te garanderen.

Ezéchiel, journalist, kaartte in zijn verhaal de problematiek aan om het maken van alcohol op artisanale wijze beter te controleren en aan banden te leggen. Distilleren van bijna pure alcohol vindt men geregeld in de dorpen en zorgt vaak voor tal van problemen.

René is jeugdwerker en vertelde in zijn verhaal hoe ze door de gemeente Merelbeke en de eerdere uitwisselingen met Vlaamse jongeren er zijn toe gekomen om in Toucountouna een jeugdraad op te richten die andere jongeren sensibiliseert en organiseert.  oa.  rond jeugdzwangerschappen en thema´s die ervoor zorgen dat kinderen en jongeren kansen krijgen om zich te ontwikkelen. En tegelijk krijgen jongeren nu een stem in de gemeenteraad, waarbij ze voordien niet ‘au serieux’ werden genomen.

George, de ICT- verantwoordelijke, probleemoplosser en lesgever voor zijn collega´s in ICT , vertelde over hoe ze door de samenwerking met Merelbeke hun diensten konden informatiseren en zo de eerste landelijke gemeente werden die snel geboorte-aktes kan afleveren. In zijn filmpje staan we even stil bij het belang van een geboorte-akte. De gemeente probeert iedereen te registreren en reeds 40.000 inwoners hebben dat al gedaan. In veel regio´s in Benin en vele andere Afrikaanse landen is dit nog niet het geval. Dit heeft grote gevolgen voor een bevolking zoals: dat men niet kan verder studeren, geen kredieten krijgen, een huis registreren, enz ...
Maar zoals George het zegt in zijn filmpje mogen ze gerust fier zijn op hun realisaties. Zo zijn ze het eerste gemeentehuis in Benin dat 100% op zonne-energie draait.  Mede daardoor hebben we in de cursus geen enkele elektriciteitspanne gehad, wat nog dagelijks voorkomt in rurale gebieden in de meeste landen in Afrika. In veel regio´s is er geen elektriciteit voorhanden.

Er was ook Isabel, een Vlaamse lerares lager onderwijs uit Merelbeke in de cursus. Ze onderhouden met de lagere school al jaren een scholenband met Toucountouna. Kinderen leren van elkaar door vragen te stellen en die te beantwoorden. Ze reflecteren over duurzame ontwikkeling en de verschillende invalshoeken maken het boeiend voor beide kanten. Tegelijk worden meerdere leerplandoelstellingen op een ludieke manier bereikt, vertelt Isabel in haar filmpje.

Zo een uitwisseling doet je beseffen dat we nog veel van elkaar kunnen leren en dienen te groeien in een interculturele dialoog.

December is de oogstperiode in Toucountouna en het moment dat families en gemeenschappen samenzitten om de geoogste maniok, sorgho en mais te verwerken.  Ook voor de kinderen is het een feest en worden ze collectief in het oog gehouden. Enkelen krijgen hun latere werkzaamheden met de paplepel al mee.
Mensen die zich engageren voor anderen is hier een constante. Na zo een reis krijg je inzichten om onze Westerse problemen te relativeren. Problemen die we door ons individueel gedrag ook veelal zelf veroorzaken. Misschien moeten we wat minder enkel aan onszelf denken en meer genieten van de kracht om anderen vooruit te helpen.